Arteriyovenöz malformasyon, beyin yada omurilik dokusunun içerisinde yer alan patolojik damar yumaklarını ifade eder.
Merkezi sinir sisteminin herhangi bir yerinde oluşabilen bu malformasyon, kanın kapiller sistemden (kılcal damarlar) geçmeden atardamarlardan toplardamarlara doğrudan akmasına neden olmaktadır. Genel olarak arteriyovenöz malformasyonun beyne veya omuriliğe zarar vermesinin üç farklı sebebi bulunmaktadır:
- Arteriyovenöz malformasyon içerisindeki arterler ve venler yırtılarak kanamaya (hemoraji) neden olabilmektedir.
- Komşu beyin ve omurilik dokularına iletilen oksijen miktarı azalmakta ve bu sebeple normal işlevin bozulmasına neden olarak nöbet veya nörolojik defisitlere neden olabilmektedir.
- Arteriyovenöz malformasyon, yerleştiği bölgenin komşuluğunda yer alan dokulara baskı yaparak nörolojik kayıplara neden olabilmektedir.
Semptomlar; arteriyovenöz malformasyonun yerleşim yerine, büyüklüğüne, kanamaya neden olup olmadığına bağlı olarak değişiklik gösterebilir veya hiç ortaya çıkmayabilir. Arteriyovenöz malformasyon semptomları, farklı hastalıkların semptomlarıyla benzerlik göstermektedir.
Arteriyovenöz malformasyonun belirtileri arasında aşağıda sıralanmıştır:
- Baş ağrısı
- Nöbet
- Kuvvet kaybı
- Denge ve koordinasyon sorunları
- Baş dönmesi
- Görme alanı kaybı
- Konuşma ve anlama sorunları
- Hafıza kayıpları
Tedavi
Tedavi, arteriyovenöz malformasyonun boyutuna, konumuna ve semptomlarına bağlıdır. Aşağıda belirtilen tedavilerden biri veya birkaçı önerilebilir:
- Cerrahi: Uygun AVM’ler mikrocerrahi teknik ile cerrahi olarak çıkarılabilirler. Cerrahi ile AVM’nin çıkarılırken sağlıklı beyin dokusu ve normal damarlar korunur. Yüksek evreli AVM’ler için cerrahi önerilmemektedir.
- Endovasküler embolizasyon: Damardan girilerek AVM’yi kapatmak genellikle cerrahi öncesi hazırlık amacıyla kullanılır. Tek başına bir tedavi olarak yapılması nadirdir.
- Radyocerrahi: Son 20 yılda AVM tedavisinde Gama Knife Radyocerrahisi ön plana çıkmıştır. Diğer tedavi yöntemlerine göre daha risksiz bir yöntemdir. Ancak radyocerrahi yapıldıktan sonrası AVM’nin kaybolması için üç yıl geçmesi gerekmektedir. Bu üç yıllık süre zarfında kanama riski devam etmektedir.
